Home
Economy-UPSC notes
UPSC-notes

15th Finance Commission (2021-2026) for UPSC: Key Recommendations

15th Finance Commission, chaired by N.K. Singh, addressed emerging challenges like fiscal stress due to GST implementation and the COVID-19 pandemic w
Amith

 15th Finance Commission (2021-2026): Key Recommendations

The 15th Finance Commission, chaired by N.K. Singh, addressed emerging challenges like fiscal stress due to GST implementation and the COVID-19 pandemic while balancing the financial needs of the Centre and states.

Recommendations:

  1. Vertical Devolution:

    • Retained the share of states in the divisible pool at 41%, adjusting for the new Union Territory status of Jammu & Kashmir.

  2. Horizontal Devolution Formula:

    • Included factors like population (2011 Census), area, income distance, forest cover, and demographic performance to allocate resources among states.

  3. Grants to Local Bodies:

    • Allocated ₹4.36 lakh crores, with a portion linked to performance.
    • Grants for smaller towns (<1 million population) included basic funds, while larger cities had performance-linked grants under the Million-Plus Cities Challenge Fund, focusing on air quality, water supply, and waste management.

  4. Fiscal Deficit Targets:

    • Recommended a gradual reduction of fiscal deficit:
      • For states: 4% of GSDP in 2021-22, reducing to 3% by 2023-26.
      • For the Centre: 4% of GDP by 2025-26.

  5. GST Reforms:

    • Suggested restoring revenue neutrality of GST by merging the 12% and 18% tax slabs and resolving inverted duty structures between inputs and final outputs.

  6. Performance-Based Incentives:

    • Introduced grants for specific outcomes like developing new cities, improving air quality, and achieving health-related benchmarks.

  7. Strengthening Taxation:

    • Recommended broadening the tax base, simplifying tax rates, and enhancing tax administration across all government levels to address the gap between actual and potential tax revenue.

  8. Public Financial Management:

    • Advocated for a statutory fiscal framework to streamline budgeting, accounting, and auditing across all tiers of government.

  9. Defence Expenditure:

    • Proposed innovative funding for defence, including:
      • Setting up a non-lapsable fund for defence modernization.
      • Introducing a cess, disinvestment in defence PSUs, and issuing tax-free defence bonds.

Impact:

The 15th Finance Commission emphasized performance-based grants, GST reforms, urban development, and sustainable fiscal discipline. However, concerns were raised over limited fiscal space for states and challenges in meeting ambitious reforms, especially amidst post-pandemic economic recovery.


15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗ (2021-2026): ಪ್ರಮುಖ ಶಿಫಾರಸುಗಳು

15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಎನ್.ಕೆ. ಸಿಂಗ್, ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವಾಗ GST ಅನುಷ್ಠಾನ ಮತ್ತು COVID-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದಾಗಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಒತ್ತಡದಂತಹ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದರು.

ಶಿಫಾರಸುಗಳು:

1. ಲಂಬ ವಿಕಸನ:

 - ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಹೊಸ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತದ ಸ್ಥಾನಮಾನಕ್ಕೆ ಸರಿಹೊಂದಿಸುವ ಮೂಲಕ 41% ನಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಸಬಹುದಾದ ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಾಲನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

2. ಸಮತಲ ವಿಕಸನ ಸೂತ್ರ:

 - ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2011 ಜನಗಣತಿ), ಪ್ರದೇಶ, ಆದಾಯದ ಅಂತರ, ಅರಣ್ಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

3. ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅನುದಾನ:

 - ₹4.36 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

 - ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೆ (<1 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆ) ಅನುದಾನವು ಮೂಲ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಆದರೆ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳು **ಮಿಲಿಯನ್-ಪ್ಲಸ್ ಸಿಟೀಸ್ ಚಾಲೆಂಜ್ ಫಂಡ್** ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ-ಸಂಯೋಜಿತ ಅನುದಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ, ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ.

4. ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯ ಗುರಿಗಳು:

 - ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ:

 - ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ: 2021-22 ರಲ್ಲಿ 4% GSDP, 2023-26 ರ ವೇಳೆಗೆ 3% ಗೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.

 - ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ: 2025-26ರ ವೇಳೆಗೆ ಜಿಡಿಪಿಯ 4%.

5. GST ಸುಧಾರಣೆಗಳು:**

 - 12% ಮತ್ತು 18% ತೆರಿಗೆ ಸ್ಲ್ಯಾಬ್‌ಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಪುಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಔಟ್‌ಪುಟ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ತಲೆಕೆಳಗಾದ ಸುಂಕ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಮೂಲಕ GST ಯ ಆದಾಯದ ತಟಸ್ಥತೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

6. ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ-ಆಧಾರಿತ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಗಳು:

 - ಹೊಸ ನಗರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು, ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ-ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವಂತಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗಾಗಿ ಅನುದಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ.

7. ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು:

 - ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ** ತೆರಿಗೆ ಮೂಲವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವುದು**, ತೆರಿಗೆ ದರಗಳನ್ನು ಸರಳೀಕರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವಿಕ ಮತ್ತು ಸಂಭಾವ್ಯ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯದ ನಡುವಿನ ಅಂತರವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ತೆರಿಗೆ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.

8. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು ನಿರ್ವಹಣೆ:

 - ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಬಜೆಟ್, ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಆಡಿಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತಗೊಳಿಸಲು ** ಶಾಸನಬದ್ಧ ಹಣಕಾಸಿನ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು** ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

9. ರಕ್ಷಣಾ ವೆಚ್ಚ:

 - ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ನವೀನ ನಿಧಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

 - ರಕ್ಷಣಾ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ **ನಾನ್-ಲ್ಯಾಪ್ಸಬಲ್ ಫಂಡ್** ಅನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವುದು.

 - ಸೆಸ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು, ರಕ್ಷಣಾ ಪಿಎಸ್‌ಯುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಮುಕ್ತ ರಕ್ಷಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು.

ಪರಿಣಾಮ:

15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗವು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಆಧಾರಿತ ಅನುದಾನಗಳು, ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಹಣಕಾಸಿನ ಶಿಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವಲ್ಲಿ ಸವಾಲುಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ನಂತರದ ಆರ್ಥಿಕ ಚೇತರಿಕೆಯ ನಡುವೆ ಕಳವಳಗಳನ್ನು ಎತ್ತಲಾಯಿತು.

Post a Comment