14th Finance Commission (2015-2020): Key Recommendations
The 14th Finance Commission, chaired by Dr. Y.V. Reddy, introduced significant measures to enhance fiscal federalism and autonomy for states. Alongside revenue-sharing principles, it addressed issues like public utility pricing, GST compensation, and disinvestment.
Important Recommendations:
-
Vertical Devolution:
- Increased states' share in the divisible tax pool from 32% to 42%, marking the largest jump in tax devolution.
-
Horizontal Devolution Formula:
- Introduced forest cover (7.5%) for the first time to incentivize states maintaining ecological balance.
- Weightages: Income distance (50%), population (17.5%), area (15%), and demographic changes (10%).
-
Local Governance Strengthening:
- Recommended grants to local bodies based on population and timely audits, linking fund disbursement to accountability and performance.
-
Sector-Specific and State-Specific Grants:
- Eliminated these grants, considering them arbitrary and duplicative. Instead, provided revenue deficit grants amounting to ₹1.94 lakh crores for states needing fiscal support.
-
Centrally Sponsored Schemes (CSS):
- Suggested delinking 8 CSS from central funding to empower states, though over 30 schemes were identified for potential delinking.
-
GST Compensation:
- Proposed an independent GST compensation fund, recommending 100% compensation for three years, tapering to 75% and 50% in the following years. The government, however, extended 100% compensation for five years.
-
Fiscal Consolidation Roadmap:
- Advocated a ceiling on fiscal deficit at 3% of GDP starting 2016-17, with flexibility for states undertaking infrastructure projects.
Impact:
The 14th FC redefined fiscal devolution by increasing states' fiscal space while reducing reliance on central schemes. It prioritized fiscal autonomy, ecological preservation, and decentralized governance but faced criticism for excluding sector-specific grants, which some argued were crucial for targeted development.
14ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗ (2015-2020): ಪ್ರಮುಖ ಶಿಫಾರಸುಗಳು
14ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಡಾ.ವೈ.ವಿ. ರೆಡ್ಡಿ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಒಕ್ಕೂಟ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮಹತ್ವದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಆದಾಯ-ಹಂಚಿಕೆಯ ತತ್ವಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯ ಬೆಲೆ, GST ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಶಿಫಾರಸುಗಳು:
1. ಲಂಬ ವಿಕಸನ:
- ಭಾಗಿಸಬಹುದಾದ ತೆರಿಗೆ ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಾಲನ್ನು 32% ರಿಂದ 42% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ತೆರಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜಿಗಿತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
2. ಸಮತಲ ವಿಕಸನ ಸೂತ್ರ:
- ಪರಿಸರ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು (7.5%) ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ತೂಕಗಳು: ಆದಾಯದ ಅಂತರ (50%), ಜನಸಂಖ್ಯೆ (17.5%), ಪ್ರದೇಶ (15%), ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬದಲಾವಣೆಗಳು (10%).
3. ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತ ಬಲವರ್ಧನೆ:
- ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಅನುದಾನಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆಗಳು, ನಿಧಿ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗೆ ಜೋಡಿಸುವುದು.
4. ವಲಯ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅನುದಾನ:
- ಈ ಅನುದಾನಗಳನ್ನು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಮತ್ತು ನಕಲು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಬದಲಿಗೆ, ಹಣಕಾಸಿನ ಬೆಂಬಲ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ₹1.94 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಮೊತ್ತದ ಆದಾಯ ಕೊರತೆ ಅನುದಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ.
5. ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಗಳು (CSS):
- ಸಂಭಾವ್ಯ ಡಿಲಿಂಕಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ 30 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸಬಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು ಕೇಂದ್ರದ ನಿಧಿಯಿಂದ 8 CSS ಅನ್ನು ಡಿಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
6. GST ಪರಿಹಾರ:
- ಸ್ವತಂತ್ರ GST ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿ ಅನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ, ಮೂರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ 100% ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 75% ಮತ್ತು 50% ಕ್ಕೆ ತಗ್ಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸರ್ಕಾರವು 100% ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಐದು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು.
7. ಹಣಕಾಸಿನ ಬಲವರ್ಧನೆ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ:
- ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಮ್ಯತೆಯೊಂದಿಗೆ 2016-17 ರಿಂದ GDP ಯ 3% ನಲ್ಲಿ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯ ಮೇಲಿನ ಮಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು.
ಪರಿಣಾಮ:
14ನೇ ಎಫ್‌ಸಿ ಕೇಂದ್ರ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವಾಗ ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಜಾಗವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿತು. ಇದು ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ವಿಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿತು ಆದರೆ ಕ್ಷೇತ್ರ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅನುದಾನಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು, ಇದು ಉದ್ದೇಶಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ವಾದಿಸಿದರು.
